Mercan Resifleri

Mercan resifi, diğer adı ile mercan kayalıkları, denizlerin sığ kısımlarında biriken mercan iskeletlerinden meydana gelmektedir. Mercan resiflerinin oluşması için milyonlarca küçük mercan polipinin bir araya gelmesi ve derinliği 45 metreyi aşmayan, sıcaklığı ise 21°C ve üzeri deniz sularında yaşaması gerekmektedir. Mercanlar çok yavaş büyümektedirler. Bu sebeple mercan resiflerinin gelişimi yılda 1-2 cm civarındadır.

Mercan resifleri sıcak denizleri sevdiğinden dolayı Hint Okyanusu ile Büyük Okyanus’un tropik kesimlerinde, Batı Hint Adaları’nda ve Kızıldeniz’de bulunmaktadırlar. En meşhur mercan kayalıkları Büyük Set Resifi’dir. Avustralya’nın kuzeydoğu sahillerinde bulunur ve uzunluğu 2300 kilometredir.

Mercan resifleri sahile yakın, sahilin bir miktar uzağında ve açık denizde olmak üzere üçe ayrılmaktadır:

Kıyı Resifleri

Saçak resifi olarak da adlandırılan kıyı resifleri, mercanların kıyı şeridine yakın bir bölgeye yerleşmesiyle meydana gelmektedirler. Karaya çok yakın yerde bulunmakla birlikte genellikle plaj ile resifin ana gövdesi arasında sığ bir lagün oluştururlar. Kıyı resifleri üç ana mercan resifi türü arasından en yaygın olanıdır.

Set Resifleri

Set resifleri deniz seviyesinin üzerinde yükselmektedirler. Hemen hemen kıyıdan 100-150 metre kadar açıkta kıyıya paralel olarak uzanırlar. Avustralya’nın kuzeydoğu kıyısının açıklarında bulunan ve 2300 kilometre uzunluğunda olan ve “Büyük Set” olarak isimlendirilen resif bunun çok tipik bir örneğidir.

Mercan Adalar

“Atol” olarak da adlandırılan mercan adaların çapı yaklaşık olarak 60 kilometreye kadar çıkmaktadır. Bunlar deniz ortasında daireler şeklinde ve bazen büyük yığınlar halinde görülmektedirler.

Sahip olduğu elverişli yapı ile deniz altında birçok balık türüne yuva olan mercan resifleri, ekolojik denge için oldukça önemlidir. Buna ek olarak, deniz altında karbon döngüsünü de sağlamaktadırlar. Ancak, küresel ısınma resiflerin en büyük düşmanı kabul edilmektedir. Bilim insanları yeryüzündeki mercan kayalıklarının yaklaşık beşte birinin küresel ısınmadan dolayı yok olduğunu bildirmektedir. Eğer küresel ısınma için bir önlem alınmazsa, önümüzdeki 20-40 yıl içinde dünya üzerindeki resiflerin çok büyük bir bölümünün yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalacağı tahmin edilmektedir.